Το 2021 υπήρξε μία ακόμη χρονιά κατά την οποία εξακολούθησε να περιορίζεται ο ανθρωπιστικός χώρος, μειώνοντας έτσι περαιτέρω τις δυνατότητες για την οργανωμένη Κοινωνία των Πολιτών να διεκδικήσει τα δικαιώματα των πιο ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού. Οι κοινωνικοοικονομικές πιέσεις καθώς και εξωγενείς παράγοντες ώθησαν ακόμα περισσότερο κόσμο στο κατώφλι του κοινωνικού αποκλεισμού και της φτώχειας, ενώ για όσους ήδη διαβιούσαν υπό δυσμενείς συνθήκες δεν υπήρξε η επαρκής μέριμνα για την βελτίωση του κοινωνικο-οικονομικού τους πλαισίου.
Η πανδημία συνέχισε να ασκεί μεγάλη πίεση στο σύστημα υγείας, με μεγάλο βαθμό νέων νοσηλειών και θανάτων. Παρά τις προσπάθειες για την καλύτερη δυνατή εμβολιαστική κάλυψη, άτομα χωρίς επαρκή πρόσβαση στην υγεία, όπως αιτούντες άσυλο, πρόσφυγες χωρίς έγγραφα και άστεγοι που δεν διαθέτουν ΑΜΚΑ, παραβλέφθηκαν για μία ακόμη φορά από τις θεσμικές διαδικασίες, παραμένοντας ανοχύρωτοι απέναντι σε έναν τέτοιο κίνδυνο.
ΑΣΥΛΟ & ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ
Επιπλέον, στον τομέα της μετανάστευσης και του ασύλου, τέθηκαν βασικά ζητήματα προστασίας των μετακινούμενων πληθυσμών από τρίτες χώρες προς την ΕΕ. Συνεχίστηκε η προσπάθεια εδραίωσης της αντίληψης ότι η αναζήτηση Διεθνούς Προστασίας και η πρόσβαση στο άσυλο για Πολίτες Τρίτων Χωρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι θέμα ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ στη Μεσόγειο και όχι θεμελιώδες ζήτημα σεβασμού των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και λειτουργίας του Κράτους Δικαίου των Κρατών-Μελών της ΕΕ. Στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ στη Μεσόγειο καταγράφηκαν δεκάδες περιστατικά αποτροπής ανθρώπων που αναζητούσαν πρόσβαση στα ευρωπαϊκά εδάφη. Ωστόσο, η ανάγκη για ασφαλείς διόδους για τους ανθρώπους που ακολουθούν τον δρόμο της αναγκαστικής μετανάστευσης παραμένει μεγάλη. Ιδίως σε μία περίοδο όπου οι παγκόσμιες ανισότητες έχουν ενταθεί ενώ παράλληλα οι κλιμακούμενες πολεμικές συρράξεις, διώξεις αυταρχικών καθεστώτων και φυσικές καταστροφές ωθούν εκατοντάδες εκατομμυρίων ανθρώπων στην αναγκαστική μετανάστευση προς τις χώρες της Δύσης.
ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ
Εκτός του διακυβεύματος της διασφάλισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η κοινωνία βρέθηκε επίσης αντιμέτωπη με σοβαρά περιβαλλοντικά θέματα, αντιμετωπίζοντας μεγάλες φυσικές καταστροφές. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαχείρισης Έκτακτης Ανάγκης Copernicus, το καλοκαίρι του 2021 καταγράφηκαν από την Πυροσβεστική Υπηρεσία 428 δασικές πυρκαγιές, με εκείνες στην Β. Εύβοια να αποτελούν το αποκορύφωμα αυτών των συμβάντων. Τις πυρκαγιές στις περιοχές αυτές διαδέχτηκαν τους φθινοπωρινούς μήνες πλημμύρες εξίσου σοβαρές, οι οποίες έπληξαν εκατοντάδες νοικοκυριών. Επιπλέον, σεισμικές δονήσεις έπληξαν σφοδρά διάφορες περιοχές της Ελλάδας, όπως την Ελασσόνα, το Αρκαλοχώρι στην Κρήτη και στη Θεσσαλία. Και σε αυτές τις περιπτώσεις οι εκκενώσεις ήταν μαζικές, ενώ περιουσίες και κατοικίες υπέστησαν σοβαρές ζημιές.
Δεδομένων των ανωτέρω συνθηκών, οι Γιατροί του Κόσμου πιστεύουν ότι η Κοινωνία των Πολιτών οφείλει να έχει την άμεση δυνατότητα να παρεμβαίνει θεραπευτικά σε καταστάσεις επείγουσας ανάγκης, κινητοποιώντας μέσα και ανθρώπους κατευθείαν από τον πληθυσμό, χωρίς την πολυπλοκότητα που άλλες διαδικασίες συχνά εμφανίζουν. Έτσι, καθιστώντας την απαραίτητη γεφύρωση μεταξύ του απλού πολίτη και του κρατικού μηχανισμού, ο ρόλος της Κοινωνίας των Πολιτών είναι καθοριστικός ως προς τη διαμόρφωση και την υλοποίηση συμπεριληπτικών, αποτελεσματικών και αποδοτικών δημόσιων πολιτικών.
Επομένως, απαιτείται περισσότερη συνεργασία, πολυφωνία και ενίσχυση των συμπράξεων μεταξύ της πολιτείας και της Κοινωνίας των Πολιτών με στόχευση μία αποτελεσματική και βιώσιμη πολυεπίπεδη συνεργασία. Όλες οι συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί στη χώρα κατά το έτος αυτό ακολουθώντας περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά θέματα, ασκούν ισχυρές πιέσεις στο σύνολο του πληθυσμού, με μεγαλύτερο αντίκτυπο σε αυτούς που παραμένουν στο περιθώριο.
Οι Γιατροί του Κόσμου συνεχίζουν να υπηρετούν τις καταστατικές τους αρχές δουλεύοντας μαζί με τις ευάλωτες κοινότητες, οραματιζόμενοι την κοινωνική αλλαγή.