Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων, τρεις γυναίκες από διαφορετικές χώρες που φιλοξενούνται στο Ανοικτό Κέντρο Διαμονής “A Step Forward”, μιλούν για τους λόγους που αναγκάστηκαν να φύγουν από τη χώρα τους, τις συνθήκες που αντιμετωπίζουν και τα όνειρά τους. Τρεις γυναίκες, από διαφορετικές χώρες μας δείχνουν πως από όπου κι αν προέρχεσαι, η αναζήτηση της ασφάλειας είναι ανθρώπινο δικαίωμα.
Ποιος ήταν ο λόγος που αποφάσισες να φύγεις από τη χώρα σου;
Zάχρα (Αφγανιστάν): Τα πράγματα ήταν πολύ άσχημα στο Αφγανιστάν. Δεν υπήρχαν δουλειές για κανέναν. Ο άντρας μου εργαζόταν, αλλά δεν μπορούσαμε να ζήσουμε αξιοπρεπώς την οικογένειά μας. Φοβόμασταν πολύ το καθεστώς των Tαλιμπάν που απειλούσαν τη ζωή μας καθημερινά. Μεγαλώναμε δύο κορίτσια και φοβόμασταν πολύ για το μέλλον τους. Θέλω τα παιδιά μου να σπουδάσουν και να εργάζονται όπως οι γυναίκες στην Ευρώπη. Δεν μπορώ να φανταστώ ότι θα αναγκαζόμουν να παντρέψω τα παιδιά μου σε μικρή ηλικία, όπως εγώ, χωρίς να έχουν τελειώσει το σχολείο, χωρίς να το έχουν αποφασίσει οι ίδιες. Πιστεύω ότι αν μεγάλωνα σε μια ελεύθερη χώρα που με αντιμετώπιζε ίσα με οποιονδήποτε άλλον πολίτη, θα μπορούσα να επιλέξω εγώ αν και ποιον θα παντρευτώ και δεν θα ερχόμουν ποτέ σε τόσο δύσκολη θέση. Αυτό ήταν και το πιο σημαντικό κίνητρο για να ξεκινήσω αυτό το ταξίδι.
Ρόζι (Κονγκό): Από μικρή ηλικία δεχόμουν βία εξ’ αιτίας του φύλου μου, πράγμα που αντιλαμβανόμουν όλο και περισσότερο μεγαλώνοντας. Αποφάσισα να φύγω, όταν η κατάσταση για εμένα έγινε πραγματικά επικίνδυνη. Ο σύντροφός μου εργαζόταν σε ένα δημόσιο φορέα και ο υπεύθυνός του μου ζήτησε να προχωρήσω σε άσεμνες πράξεις, απειλώντας πως εάν δεν συμφωνήσω σε αυτό, θα επηρεαστεί η δουλειά του. Αρνήθηκα, και λίγες μέρες μετά άγνωστοι εισέβαλλαν στο διαμέρισμά μας και μας επιτέθηκαν. Τότε κατάλαβα πως δεν μπορούσα να μείνω στην πατρίδα μου.
Κατερίνα (Ουκρανία): Έφυγα από την πόλη στην οποία διέμενα στην Ουκρανία όταν άρχισαν οι βομβαρδισμοί. Το πρώτο διάστημα πήγαμε σε μία ορεινή επαρχιακή πόλη, ελπίζοντας πως οι εχθροπραξίες σύντομα θα σταματήσουν. Όταν αντιληφθήκαμε πως αυτό δεν θα συνέβαινε, αποφασίσαμε να φύγουμε οριστικά, αναζητώντας ένα ασφαλές μέρος.
Πως είναι σήμερα η ζωή σου στην Ελλάδα;
Zάχρα: Αυτή τη στιγμή έχω αναγνωριστεί με προσφυγικό καθεστώς και διαμένω στο Ανοικτό Κέντρο Διαμονής. Σε λίγες ημέρες πρόκειται να παραλάβω τις άδειες διαμονής για εμένα και τα παιδιά μου. Στόχος μου είναι να εκδώσω διαβατήρια για να έχω περισσότερες επιλογές. Δεν γνωρίζω αν θα μείνω στην Ελλάδα ή όχι. Πρώτος στόχος μου είναι να ξεκινήσω να εργάζομαι. Αν δεν καταφέρω να εργαστώ στην Ελλάδα με αξιοπρεπείς συνθήκες θα ταξιδέψω στην Γερμανία, που γνωρίζω ότι υπάρχουν πολλά εργοστάσια και ευκαιρίες δραστηριοποίησης γυναικών με ταυτόχρονη προφύλαξη της μητρότητας.
Ρόζι: Στην Ελλάδα βρίσκομαι μαζί με την κόρη μου, που είναι ενός έτους. Τα πράγματα είναι καλά, αισθάνομαι ασφαλής, όμως αναπόφευκτα μου έρχονται στο μυαλό σκηνές από το παρελθόν που με πικραίνουν.
Κατερίνα: Τα πράγματα πηγαίνουν καλά. Έχω αρχίσει να κάνω τα πρώτα μου επαγγελματικά βήματα στην Ελλάδα, ως δασκάλα χορού, που είναι άλλωστε η ειδικότητά μου. Μέρα με τη μέρα διευθετούνται και τα υπόλοιπα ζητήματά μου, ιατρικά, νομικά, γραφειοκρατικά κτλ.
Τι είδους βοήθεια λαμβάνεις από το Ανοικτό Κέντρο Διαμονής;
Zάχρα: Μέσα στην δομή έχω την ψυχολόγο μου. Δεν θέλω να κάνω ατομικές συναντήσεις μαζί της, αλλά κάνουμε ομάδα που με βοηθάει να χαλαρώνω και να ξεκουράζομαι. Μας δείχνει τρόπους να αντιμετωπίζουμε τα καθημερινά προβλήματα και να είμαστε πιο δυνατές. Την εκτιμώ πολύ και θα μου λείψει αν φύγω από εδώ. Όλα τα ραντεβού μας τα προγραμματίζει η κοινωνική υπηρεσία. Τα παιδιά μου δεν έχουν χάσει κανένα εμβόλιο από όταν ήρθαμε εδώ. Ευχαριστώ πολύ το προσωπικό όλης της δομής για τη στήριξη και τη βοήθειά τους. Ασχολούνται με εμάς, μας φροντίζουν, μας κάνουν μαθήματα, μας πηγαίνουν εκδρομές. Είναι όλοι τους πολύ βοηθητικοί και μας προσέχουν.
Ρόζι: Λαμβάνω ψυχολογική βοήθεια, πράγμα που με βοηθά πολύ. Επιπλέον συνεργάζομαι με την κοινωνική λειτουργό για τα υπόλοιπα ζητήματα που με απασχολούν. Το πιο σημαντικό για εμένα, όμως, είναι η υποστήριξη που λαμβάνω σε σχέση με το παιδί μου. Η διαμονή μας στον ξενώνα εξασφαλίζει ένα ασφαλές περιβάλλον, και το παιδί κοινωνικοποιείται και παίζει με τα άλλα παιδιά.
Κατερίνα: Όποια βοήθεια έχω ζητήσει, την έχω λάβει. Είτε αφορά στον προγραμματισμό ιατρικών ραντεβού, τα γραφειοκρατικά ζητήματα, υλικά αγαθά και φυσικά την στέγαση.
Πως είναι η σχέση σου με άλλες γυναίκες στον ξενώνα;
Zάχρα: Το προσωπικό του ξενώνα με βοηθάει πολύ και τους ευχαριστώ πολύ όλους γι’ αυτό. Έχω επαγγελματίες που κάνουν πολύ σημαντική δουλειά και αυτό έχει βοηθήσει τόσο πολύ εμένα όσο και τα παιδιά μου που κάνουν μαθήματα και να εξελίσσονται διαρκώς. Αν και ακόμα δεν έχω αναπτύξει ιδιαίτερες επαφές με τις υπόλοιπες φιλοξενούμενες του ξενώνα, έχω πολύ καλές σχέσεις με την συγκάτοικό μου, αν και δεν μιλάμε την ίδια γλώσσα, ούτε είμαστε φίλες. Έχω ταλαιπωρηθεί αρκετά στη ζωή μου και δυσκολεύομαι να εμπιστευτώ άλλους ανθρώπους. Πιστεύω ότι δύσκολα συναντάμε ανθρώπους που θέλουν το καλό μας.
Ρόζι: Η σχέση μου με τις άλλες γυναίκες είναι πολύ καλή. Εδώ αισθάνομαι ασφαλής. Οι κοινές δραστηριότητες που κάνουμε όλες μαζί (ζωγραφική, επισκέψεις σε εξωτερικούς χώρους) έχουν βοηθήσει πολύ σε αυτό.
Κατερίνα: Οι σχέσεις μου με τις άλλες γυναίκες είναι φιλικές, νιώθω σύνδεση μαζί τους. Οι δραστηριότητες, όπως η επίσκεψη στην Ακρόπολη και το ζωολογικό κήπο έχουν βοηθήσει να έρθουμε πιο κοντά.
Πως ονειρεύεσαι το μέλλον σου;
Zάχρα: Θα ήθελα να βρω μια δουλειά και να μπορέσω να ζήσω μόνη με τις κόρες μου. Θέλω να έχω δικό μου σπίτι και να μπορώ να πληρώνω για το φαγητό μου, για τα μαθήματα των παιδιών μου, για τα ρούχα μας, τα φάρμακά μας, όλα. Μακάρι όλες οι γυναίκες που είναι στη θέση μου να καταφέρουμε να ζούμε μόνες, ήρεμες και να δουλεύουμε για να μεγαλώνουν καλά τα παιδιά μας.
Ρόζι: Εύχομαι το μέλλον να είναι καλύτερο. Θέλω να αποδειχτώ καλή μαμά, να μεγαλώσω σωστά την κόρη μου, να έχει μια καλή μόρφωση. Επιθυμώ να εργαστώ για να της δώσω την ευκαιρία να είναι ελεύθερη να κάνει ό,τι ονειρευτεί!
Κατερίνα: Το βασικό για εμένα, είναι να εργάζομαι. Σε επαγγελματικό επίπεδο, θα ήθελα να διοργανώσω κάποιο διεθνές τουρνουά χορού, με χορογράφους και ομάδες από διάφορες χώρες, και δουλεύω ήδη προς αυτό.