Επιμορφωτικές δράσεις σε κοινότητες Ρομά
Το πρόγραμμα Rom-boost στοχεύει στην κοινωνική και οικονομική ενδυνάμωση πληθυσμών Ρομά στην Ελλάδα μέσω εντατικής εκπαίδευσης και ανάπτυξης δεξιοτήτων.
Οι περισσότεροι πληθυσμοί Ρομά ανά την επικράτεια παραμένουν αποκλεισμένοι από την ευρύτερη κοινότητα, ορισμένοι χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα, διαβιούν σε ακατάλληλες συνθήκες, αντιμετωπίζουν σοβαρή ή ακραία φτώχεια, επισιτιστική επισφάλεια, περιορισμένη πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες, χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης, ανεργία και υπο-εκπροσώπηση στην δημόσια σφαίρα. Τα προβλήματα αυτά ενισχύουν έναν φαύλο κύκλο υποβάθμισης και αποκλεισμού, ο οποίος συμπεριλαμβάνει και διατηρεί την εσωστρέφεια, τις κοινωνικές ανισότητες και εν τέλει την παραβατικότητα ως αρνητικό μηχανισμό αντιμετώπισης προβλημάτων (negative copying mechanism).
Το πρόγραμμα Rom-boost
Οι δράσεις του προγράμματος Rom-boost περιλαμβάνουν την εντατική και στοχευμένη εκπαίδευση των υπαρχουσών διαμεσολαβητριών αλλά και της ευρύτερης κοινότητας με την μέθοδο της χιονοστιβάδας. Η εκπαίδευση περιλαμβάνει έναν βασικό κοινό κορμό και τρεις διαφορετικές κατευθύνσεις, την Υγεία, την Προστασία και Προάσπιση Δικαιωμάτων και την Επικοινωνία και τον Πολιτισμό. Αυτές οι κατευθύνεις θα συνοδευτούν από αντίστοιχες πρακτικές εφαρμογές ενσωματώνοντας την θεωρητική γνώση που αποκτήθηκε κατά την εκπαίδευση και μετατρέποντάς την σε πράξη σε τρεις κύκλους:
- Συμμετοχή σε εμβολιαστικές εκστρατείες των ΓτΚ, ενίσχυση της πρόσβασης στην πρωτοβάθμια περίθαλψη
- Διοργάνωση ανοικτών ομιλιών με συμμετοχή δημόσιων προσώπων (πολιτικών, εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης κλπ.)
- Προετοιμασία για την αγορά εργασίας και σύνδεση με πιθανούς εργοδότες
Στόχος του προγράμματος
Ο στόχος του προγράμματος Rom-boost είναι να συμβάλλει στην κοινωνική και οικονομική ενδυνάμωση των Ρομά, ενισχύοντας την πρόσβαση σε ένα συνεκτικό πακέτο επιμόρφωσης και καλών πρακτικών.
Το πρόγραμμα Rom-boost υιοθετεί μια συμμετοχική προσέγγιση «από την βάση προς τα πάνω» (bottom up approach). Χρησιμοποιεί το εργαλείο της εκπαίδευσης/επιμόρφωσης προκειμένου να μεταδώσει απαραίτητη γνώση προς τις Ρομά κοινότητες. Ταυτόχρονα λειτουργεί ως βασικός «κοινός τόπος», ως διάδρομος επικοινωνίας ανάμεσα στο φορέα υλοποίησης και τον πληθυσμό-στόχο. Η τεχνική της χιονοστιβάδας επιτυγχάνει τη μετάδοση των αποτελεσμάτων της εκπαίδευσης σε ευρύτερα στρώματα της κοινότητας ενώ η διοργάνωση ανοικτών εκδηλώσεων, η παροχή ιατρικών υπηρεσιών και η διασύνδεση με τη δημόσια σφαίρα, σε συνδυασμό με την οριζόντια συνηγορία υπέρ της προστασίας και της ισότητας των εξυπηρετούμενων, σηματοδοτούν τη θετική αλλαγή που επιτελείται μέσω της παρέμβασης.
Εκπαίδευση “Χιονοστιβάδα”
Οι συμμετέχοντες στα σεμινάρια, οργανώσουν αντίστοιχα σεμινάρια με την σειρά τους προσαρμοσμένα στα ενδιαφέροντα της κοινότητάς τους. Οι Γιατροί του Κόσμου πλαισιώσουν τις δράσεις επιμόρφωσης, ενεργοποιώντας και συμμετέχοντας στο διάλογο με την κοινότητα. Με τον τρόπο αυτό, η αποκτηθείσα γνώση μεταδίδεται άμεσα σε ένα ευρύτερο μέρος της κοινότητας ενώ οι κοινοί στόχοι, προβληματισμοί κλπ. οριοθετούνται καλύτερα για επόμενες επί μέρους δράσεις.
Ο αντίκτυπος του προγράμματος
Στο επίπεδο των επωφελούμενων κοινοτήτων, το πρόγραμμα υιοθετεί μια θεωρία θετικής αλλαγής. Η εκπαίδευση -το αποτέλεσμα με την μεγαλύτερη βιωσιμότητα στονχρόνο- επιλέγεται ως το μέσο της αλλαγής αυτής. Σε επίπεδο υπηρεσιών, οι ΓτΚ εφαρμόζουν στοχευμένες στρατηγικές για την αύξηση της πρόσληψης παιδικών και βρεφονηπιακών εμβολίων και τη βελτίωση του επιπέδου του υγειονομικού αλφαβητισμού στις κοινότητες. Το πρόγραμμα φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα πρότυπο δράσης για το μέλλον, μεγιστοποιώντας τα πολλαπλασιαστικά οφέλη, ενώ έχει τη δυνατότητα επέκτασης (scalable intervention). Σύμφωνα με την πάγια στρατηγική των ΓτΚ, το πρόγραμμα αποτελεί μια βάση εμπειρικών δεδομένων τα οποία συνιστούν τα θεμέλια της ανθρωπιστικής συνηγορίας, της προάσπισης δηλαδή των θεμελιακών ανθρώπινων δικαιωμάτων. Τέλος, σε επίπεδο πολιτικής, το έργο στοχεύει να αποτελέσει εφαλτήριο για την υιοθέτηση καλών πρακτικών και απαραίτητων μεταρρυθμίσεων.
Οι Γιατροί του Κόσμου επικεντρώνονται στην υγεία και την κοινωνική ένταξη των πληθυσμών Ρομά από το 1997. Έχουν υλοποιήσει ήδη 9 συναφή προγράμματα σε περιοχές της Αττικής και της Θεσσαλονίκης, σε περισσότερους από 10 διαφορετικούς καταυλισμούς συνολικά.
Υπεύθυνη Προγράμματος
Έλλη Ξένου